DUCHENNE'İN TEŞHİSİ
DUCHENNE’E NE SEBEP OLUR
Duchenne, distrofin genini kodlayan gende bir mutasyon veya değişimin neden olduğu genetik bir hastalıktır. Distrofin vücuttaki her kas lifinde bulunan bir proteindir. Distrophin, kaslarda hasar oluşturmadan kasların hareket etmesini ve gevşemesini sağlayan bir “amortisör” görevi görür. Distrofin olmadan, kaslar uygun şekilde kendilerini çalıştıramaz veya tamir edemez. Ek olarak, kas zarı, normal günlük aktiviteler ile hücre zarında mikro yırtıklar oluşması ile zarar görür. Distrofin olmadan, kaslar kendilerini tamir edemez. Bu küçük yırtıklar kalsiyumun hücrenin içine girmesine neden olur ki bu da kas için toksik bir maddedir. Kalsiyum kas hücrelerine zarar verir ve sonuçta kas hücrelerini öldürür. Ölen hücrelerin yerini skar dokusu ve yağ alır. Kas hücrelerinin kaybı, zamanla güç ve fonksiyon kaybı olarak sonuçlanır.
TEŞHİSİN TEYİD EDİLMESİ
Duchenne tanısı genetik testlerle doğrulanmalıdır. Bu test genellikle bir kan örneğinden yapılır ancak diğer testler de yapılabilir.
1) GENETİK TESTLER
Genetik test her zaman gereklidir ve her hastaya sunulmalıdır. Farklı şekillerde yapılan genetik testler, genetik mutasyon olarak da bilinen DNA'daki değişim hakkında özel ve daha ayrıntılı bilgi sağlayabilir. Teşhisin genetik olarak doğrulanması çok önemlidir ve bu da bazı mutasyona özgü klinik denemelere uygunluğun belirlenmesine yardımcı olur.
Genetik mutasyon kesin olarak saptandıktan sonra, annelere taşıyıcı olup olmadığını kontrol etmek için genetik test fırsatı sunulmalıdır. Bu bilgi annenin ailesindeki diğer kadın üyelerinde taşıyıcı olup olmadığını anlaması için önemli olacaktır (kız kardeşler, kızları, teyzeler, kuzenler). Bu bilgiye sahip olmak, aileye, doğum öncesi tanı ve üreme seçeneklerini sunarak Duchenneli daha fazla çocuk sahibi olma riski hakkında bilgi sahibi olmasını ve karar vermesini sağlar. Ailelere tanıyı takiben genetik danışmanlık teklif edilmelidir.
GENETİK TEST TİPLERİ
• Multiplex ligasyona bağlı prob amplifikasyon (MLPA) analizi: MLPA delesyon ve duplikasyonları değerlendirir ve Duchenne genetik mutasyonlarının yüzde 70'ini tanımlayabilir.
• Gen Dizilemesi: MLPA testi negatif ise, gen dizilimi delesyon ve duplikasyonlardan başka mutasyonları algılayabilir (yani, nokta mutasyonlar [anlamsız veya yanlış)] ve küçük duplikasyonlar / eklemeler); Bu test, MLPA testinin tanımlanmadığı diğer yüzde 25-30 Duchenne genetik mutasyonlarını tanımlayabilir.
2) KAS BİYOPSİSİ
Eğer CK seviyesi yüksek ise ve genetik test kullanarak genetik mutasyon bulunamadıysa ancak Duchenne belirtileri mevcut ise bir kas biyopsisi gerekebilir. Kas biyopsisi, cerrahi olarak küçük bir kas numunesinin analiz için alınması ile yapılır. Duchenne'deki genetik mutasyon vücudun distrofin proteinini üretemediği veya yeterince üretmediği anlamına gelir. Kas biyopsisi ile ilgili testler, kas hücreleri içinde mevcut bulunan distrofin miktarı hakkında bilgi sağlayabilir
Duchenne Hastalarının Çoğunun Kas Biyopsisine İhtiyacı Yoktur
Kas biyopsisi olarak uygulanan 2 tür test vardır: Bu testler; İmmünohistokimya ve western blot testidir. Bu testler kas içinde distrofin proteini varlığını ya da yokluğunu belirlemek için yapılır.
İmmünohistokimya, minik bir parça kasın üzerine boya koyarak, distrofinin varlığını gözlemek için mikroskop altında kas hücrelerine bakmayı içerir. Western blot testi ise distrofinin kimyasal olarak varlığını inceleyen kimyasal bir işlemdir.
3) DİĞER TESTLER
Geçmişte, elektromiyografi (EMG) ve sinir iletim çalışmaları (iğne testleri) olarak bilinen testler, şüphe duyulan nöromüsküler bozukluğun değerlendirilmesinin geleneksel bir parçası olmuştur. Uzmanlar, EMG ve sinir iletim testl erinin Duchenne'in değerlendirilmesi için uygun ve gerekli olmadığı
Görüşünde birleşmişlerdir.